Nie daje możliwości śledzenia wydatków, budowania historii kredytowej, korzystania z programów rabatowych, a w razie zgubienia czy kradzieży – zwykle bezpowrotnie przepada. Na dodatek pojawia się coraz więcej sytuacji, w których płacenie nią jest nie tyle niewygodne, co po prostu niemożliwe. To najważniejsze powody, dla których wielu z nas niechętnie posługuje się dziś gotówką. Tymczasem niektóre karty płatnicze, nie dość, że eliminują wspomniane niewygody, to jeszcze dodatkowo oferują kilka innych udogodnień. Sprawdź, do czego służą poszczególne rodzaje kart bankowych i dowiedz się, dlaczego właściwie warto z nich korzystać.
Karty płatnicze, zwane także kartami bankowymi, to wydawane przez banki elektroniczne instrumenty płatnicze, które – jak sama nazwa sugeruje – umożliwiają dokonywanie transakcji bezgotówkowych np. płatności za nabyte produkty czy pobieranie gotówki z bankomatu. W praktyce jednak, każdy typ karty ma swoją własną, unikalną funkcjonalność – jednymi można zaciągnąć kredyt, a inne podarować dziecku na urodziny. Przyjrzyjmy się więc bliżej specyfice czterech rodzajów kart bankowych, które mają do dyspozycji klienci polskich banków.
Karta debetowa
Karta debetowa to najprostszy i najbardziej rozpowszechniony instrument płatniczy – który wydawany jest jako uzupełnienie konta osobistego. W momencie dokonywania operacji za pomocą takiej karty, konto jej właściciela obciążane jest odpowiednią kwotą, czyli innymi słowy – pobierana jest z niego należność równa wartości transakcji. Istotne jest przy tym to, że klient posługujący się kartą debetową może korzystać tylko z tych pieniędzy, które znajdują się na jego rachunku (wyjątkiem są sytuacje, w których bank udostępnia tzw. limit w koncie, czyli możliwość zadłużenia się na niewielką kwotę). Warto także wiedzieć, że określenie ,,debetowa” pojawia się tutaj nie dlatego, że karta pozwala na powstanie ujemnego salda na rachunku, lecz ze względu na fakt, że przeprowadzane za jej pomocą transakcje są od razu księgowane. W tym kontekście słowo debet (z ang. debit, czyli obciążenie) odnosi się więc do rozliczeniowego aspektu działania karty i oznacza natychmiastowe obciążenie rachunku bankowego.
Karta kredytowa
Karty kredytowe działają zupełnie inaczej niż karty debetowe. Stanowią one niezależne, niepowiązane w żaden sposób z rachunkami osobistymi, produkty bankowe. Działanie tego typu kart opiera się na przyznanym przez bank limicie kredytowym, co de facto oznacza, że płacący nimi klienci korzystają po prostu z formy pożyczki. W praktyce wygląda to tak, że bank otwiera dla klienta powiązane z kartą specjalne konto bankowe o saldzie równym wielkości przyznanego limitu, z którego może on korzystać w dowolny sposób. W przeciwieństwie do wielu innych produktów kredytowych, w tym przypadku występuje tzw. okres bezodsetkowy (w niektórych bankach trwa on nawet 60 dni), który jest niczym innym jak okresem, w którym korzystanie z pożyczki nie wiąże się z żadnymi kosztami. Niemniej jednak w sytuacji, gdy posiadacz karty nie ureguluje w tym czasie powstałego zadłużenia, bank dolicza do pozostającego do spłaty zadłużenia odsetki, a co za tym idzie – pożyczka przestaje być wtedy darmowa.
Karta przedpłacona
Karta przedpłacona (prepaid) to narzędzie, które wymaga zasilenia, tj. wpłacenia środków (np. za pomocą przelewu bankowego) na konto techniczne wydającego ją banku. Doładowana karta może być następnie użyta do przeprowadzania dowolnych operacji (płatności za zakupy w sklepach stacjonarnych i internetowych czy wypłat z bankomatu) aż do wysokości kwoty znajdującej się na przypisanym do niej koncie. Istotny jest przy tym fakt, że aby móc korzystać z takiego instrumentu, nie trzeba wiązać się bliżej z bankiem – klient nie jest bowiem zobowiązany podpisywać żadnych umów czy zakładać konta osobistego. Co więcej, w ofercie wielu banków można spotkać karty prepaid na okaziciela, które dzięki temu, że nie są przypisane do konkretnej osoby, świetnie sprawdzają się w roli karty podarunkowej. Warto także zauważyć, że tego rodzaju karty mogą okazać się dobrym rozwiązaniem dla dzieci – nie dają bowiem możliwości wydatkowania kwot przekraczających dostępne saldo i nie generują ryzyka, że dziecku zostanie skradziona duża suma pieniędzy.
Karta obciążeniowa
Karty obciążeniowe (nazywane także charge) są zdecydowanie najmniej popularnymi instrumentami płatniczymi – klienci polskich banków posiadają ich raptem kilkaset tysięcy. Instrumenty te w pewnym sensie łączą funkcjonalność kart kredytowych i kart debetowych. Z jednej strony, dają bowiem możliwość korzystania z przyznanego limitu kredytowego, z drugiej zaś – podobnie jak karty debetowe, powiązane są z rachunkiem osobistym. Jednak w przeciwieństwie do kart kredytowych, w tym przypadku zadłużenie spłacane jest w sposób automatyczny (w określonym terminie bank pobiera środki z rachunku klienta ) i zawsze w całości (karty kredytowe dają możliwość stopniowego spłacania długu).
Zalety korzystania z kart bankowych
Debetowa, kredytowa, przedpłacona, obciążeniowa – każda z tych kart posiada bogate spektrum zalet. Naturalnie, na najwięcej korzyści i udogodnień mogą liczyć posiadacze kart kredytowych i debetowych. Do plusów tego rodzaju instrumentów należy zaliczyć fakt, że:
- pozwalają dokonywać szybkich i wygodnych płatności;
- zapewniają – dzięki rozległej sieci bankomatów – całodobowy dostęp do gotówki;
- dają możliwość zadłużenia się do określonego limitu (również coraz więcej kart debetowych posiada taką opcję);
- w ich przypadku ryzyko kradzieży środków jest niewielkie,
- umożliwiają korzystanie z atrakcyjnych programów rabatowych (oczywiście, tylko część z banków udostępnia taką możliwość).
- przeprowadzane za ich pomocą transakcje są księgowane na koncie bankowym – w każdym momencie można więc zalogować się do systemu transakcyjnego i skontrolować swoje wydatki.
Warto przy tym zaznaczyć, że karty kredytowe, dodatkowo, dają też możliwość m.in. budowania pozytywnej historii kredytowej (o ile zadłużenie jest spłacane w terminie) czy korzystania z atrakcyjnych pakietów ubezpieczeniowych. Niemniej jednak trzeba pamiętać, że nadużywanie tego rodzaju kart niesie ze sobą spore ryzyko utraty kontroli nad wydatkami i może przyczynić się do powstania uciążliwego, trudnego do spłacenia, zadłużenia. Pewną wadę mają również karty debetowe – to opłaty za ich użytkowanie, które wprowadziła już większość banków. Obecnie, jedyną instytucją, która gwarantuje możliwość bezwarunkowo bezpłatnego korzystania z całej funkcjonalności tego typu kart, jest bank SMART (sprawdź: http://www.banksmart.pl/karty/konto-osobiste/ ). Tylko tutaj klienci znajdą instrument płatniczy, który nie tylko nie generuje żadnych – niedających się uniknąć – comiesięcznych opłat, ale zapewnia również całkowicie darmowe wypłaty z bankomatów na całym świecie.
